ถ้ามีคนบอกคุณว่าเครื่องดนตรีที่จะปฏิวัติวงการเพลงทั้งโลกในศตวรรษที่ 20 มีรูปร่างหน้าตาไม่เหมือนกีตาร์เลยแม้แต่น้อย คุณจะเชื่อไหม? นี่คือเรื่องจริงที่น่าทึ่ง เพราะนวัตกรรมเปลี่ยนโลกชิ้นนั้นมีรูปลักษณ์คล้ายกับ กระทะทอดไข่ จนได้รับชื่อเล่นที่รู้จักกันไปทั่วโลกว่า 'The Frying Pan'
กีตาร์รุ่นประวัติศาสตร์นี้ถือกำเนิดขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1931 ในช่วงที่ดนตรีอะคูสติกครองเวที และรูปลักษณ์ไม่เหมือนใครของมันก็เกิดจากเหตุผลสำคัญที่กำลังจะเปลี่ยนโลกดนตรีไปอย่างสิ้นเชิง
ในห้วงเวลานั้นเอง เรื่องราวใหม่ของโลกดนตรีได้เริ่มขึ้น พร้อมแนวคิดที่กำลังจะนำไปสู่การประดิษฐ์ครั้งสำคัญ...
ทำไมต้องเป็น 'กระทะทอดไข่' และการออกแบบนี้ช่วยตอบโจทย์การใช้งานได้จริงหรือ
ดีไซน์ที่ดูประหลาดไม่ใช่อุบัติเหตุ แต่ตั้งใจออกแบบเพื่อให้ผู้เล่นสามารถ เล่นกีตาร์ในแนวนอนบนตัก ซึ่งต่างจากกีตาร์ที่เราคุ้นเคยในปัจจุบัน
ที่มาของดีไซน์นี้มาจากกระแสดนตรีสไตล์ ฮาวาย ที่ต้องเล่นกีตาร์บนตักในแนวนอนแบบ Lap Steel ซึ่งเป็นรูปแบบยอดนิยมในยุคดังกล่าว
ผู้บุกเบิกและปฏิวัติวงการ
ในยุคที่วงดนตรีมีเครื่องเป่าและกลองชุดเสียงดังสนั่น กีตาร์โปร่ง มักถูกกลบเสียงจนแทบไม่ได้ยิน ปัญหานี้จุดประกายให้นักประดิษฐ์สองคนคือ George Beauchamp และ Adolph Rickenbacker คิดค้นเทคโนโลยีใหม่ซึ่งกลายเป็นจุดเริ่มต้นของกีตาร์ไฟฟ้าตัวแรกของโลก และมีหลักการทำงานดังนี้
- การติดตั้ง: พวกเขาได้ติดตั้ง แม่เหล็กรูปเกือกม้า ไว้บริเวณใต้สายกีตาร์
- การทำงาน: เมื่อสายกีตาร์ถูกดีด แม่เหล็กจะทำหน้าที่ตรวจจับแรงสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้น
- การแปลงสัญญาณ: แรงสั่นสะเทือนนั้นจะถูกเปลี่ยนให้กลายเป็น สัญญาณไฟฟ้า
- การขยายเสียง: สุดท้าย สัญญาณไฟฟ้าจะถูกส่งต่อไปยังเครื่องขยายเสียง หรือ "แอมป์" เพื่อขยายเสียงให้ดังขึ้น
ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นคือการยกระดับกีตาร์จากเครื่องดนตรีเสียงเบาให้กลายเป็นเครื่องดนตรีที่โดดเด่นบนเวที แต่แม้จะประสบความสำเร็จก็ตาม เส้นทางของมันยังต้องเจอกับอุปสรรคมากมายในภายหลัง
จากต้นแบบสู่การผลิตเชิงพาณิชย์
นอกจากจะเป็นต้นแบบที่ใช้งานได้จริง 'The Frying Pan' ยังถูกต่อยอดจนกลายเป็นกีตาร์ไฟฟ้าเชิงพาณิชย์ตัวแรกของโลก ผ่านกระบวนการผลิตที่มีจุดเปลี่ยนหลายระยะ
- ปีที่สร้าง: ค.ศ. 1931 คือปีที่ต้นแบบตัวแรกถือกำเนิดขึ้น
- ปีที่เริ่มผลิต: ค.ศ. 1932 บริษัท the Electro String Instrument Corporation ได้เริ่มผลิตกีตาร์รุ่นนี้ออกวางจำหน่ายอย่างเป็นทางการ
- ปีที่ได้รับสิทธิบัตร: ค.ศ. 1937 หลังจากรอคอยมานานถึง 6 ปี ในที่สุดผู้สร้างก็ได้รับสิทธิบัตรคุ้มครองสิ่งประดิษฐ์ของพวกเขา
การผลิตต่อเนื่องตั้งแต่ปี 1932 จนถึง 1939 ถือเป็นยุคสมัยที่วางรากฐานให้อุตสาหกรรมกีตาร์ไฟฟ้าเติบโตจนถึงปัจจุบัน
มรดกของ 'The Frying Pan'
แม้รูปร่างจะไม่เหมือนกีตาร์ทั่วไป แต่ 'The Frying Pan' กลับมีบทบาทสำคัญในยุคแรก โดยถูกใช้ในงานบันทึกเสียงแนว ฮาวาย และ แจ๊ส อย่างแพร่หลาย
อย่างไรก็ตาม จุดสำคัญที่สุดคือการเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดกีตาร์ไฟฟ้ารุ่นต่างๆ ที่กลายเป็นตำนานในยุคถัดมา หากไม่มีมัน กีตาร์รุ่นดังเหล่านี้อาจไม่ถือกำเนิดขึ้นเลย
- Fender Stratocaster
- Gibson Les Paul
- Paul Reed Smith ที่ศิลปินอย่าง John Mayer หรือ Carlos Santana เลือกใช้
ทุกเสียงโซโล่ที่ทำให้คุณขนลุก มีรากฐานมาจาก ‘The Frying Pan’ ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของโลกดนตรีไฟฟ้าที่เราเห็นในยุคปัจจุบัน
ปัจจุบันเจ้ากระทะทอดไข่นี้ อยู่ที่ไหน?
ปัจจุบันต้นฉบับของ ‘The Frying Pan’ ถูกเก็บรักษาและจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ที่นครนิวยอร์ก รวมถึงมีการนำไปแสดงที่ National Guitar Museum ในบางโอกาส
ข้อมูลอ้างอิง